ಶಾರದೀಯ ನವರಾತ್ರಿ 2023 ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 15 ಭಾನುವಾರದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಅಶ್ವಿನ ಮಾಸದ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಪ್ರತಿಪದ ತಿಥಿಯಿಂದ ಆದಿಶಕ್ತಿಯ ಆರಾಧನೆ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ ಮೊದಲ ದಿನ ವಿಧಿ – ವಿಧಾನಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಘಟಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಈ ದಿನ, ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ 9 ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ರೂಪವಾದ ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಕಲ್ಯಾಣ ಮತ್ತು ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯ ಪೂಜೆ ವಿಧಾನ, ಮಂತ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ..
ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯ ಸ್ವರೂಪ:
ಪೌರಾಣಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯು ಹಿಮಾಲಯದ ಮಗಳು. ಅವಳು ಶೈಲ ಎಂದರೆ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಜನಿಸಿದಳು, ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವಳನ್ನು ಶೈಲಪುತ್ರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಾಯಿ ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯು ನವರಾತ್ರಿಯ ಮೊದಲ ದಿನದಂದು ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯನ್ನು ಕೇಳಲು ಗೂಳಿಯ ಮೇಲೆ ಬರುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕಮಲದ ಹೂವನ್ನು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ತ್ರಿಶೂಲವನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುತ್ತಾಳೆ.
ಯಾರೀ ಶೈಲಪುತ್ರಿ..?
ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯು ನವದುರ್ಗೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ರೂಪವಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳು ಶಿವನ ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಪಾರ್ವತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳು ಹಿಮಾಲಯ ಭಗವಂತನ ಮಗಳಾಗಿ ಜನಿಸಿದಳು, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳನ್ನು ಶೈಲಪುತ್ರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು – ಪರ್ವತಗಳ ಮಗಳು. ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯು ತನ್ನ ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಅರ್ಧ ಚಂದ್ರನನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ ಮತ್ತು ಅವಳ ಬಲಗೈಯಲ್ಲಿ ತ್ರಿಶೂಲವನ್ನು ಮತ್ತು ಅವಳ ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಕಮಲದ ಹೂವನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾಳೆ. ದೇವಿಯು ಗೂಳಿಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಸವಾರಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.
ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಶಿವನ ಶಕ್ತಿಯ ಮೂರ್ತರೂಪವಾಗಿ ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯು ಗೂಳಿಯ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಎರಡು ಕೈಗಳಲ್ಲಿ ತ್ರಿಶೂಲ ಮತ್ತು ಕಮಲವನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾಳೆ. ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ, ಅವಳು ದಕ್ಷ ಮಹಾರಾಜನ ಮಗಳು ಸತಿಯಾಗಿದ್ದಳು. ಒಮ್ಮೆ ದಕ್ಷನು ತನ್ನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಯಜ್ಞವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಯಜ್ಞಕ್ಕೆ ದಕ್ಷನು ಸತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಶಿವನನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಎಲ್ಲರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿರುತ್ತಾನೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಸತಿ ಶಿವನ ಮಾತನ್ನು ದಿಕ್ಕರಿಸಿ ತಂದೆಯಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾಳೆ. ಆಗ ದಕ್ಷನು ಯಜ್ಞದಲ್ಲಿ ಹಾಜರಿದ್ದ ಎಲ್ಲರ ಮುಂದೆ ಶಿವನನ್ನು ಅವಮಾನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಸತಿಯು ತನ್ನ ತಂದೆಯಿಂದಲೇ ಪತಿಗಾದ ಅವಮಾನವನ್ನು ಸಹಿಸಲಾರದೆ ತಂದೆ ದಕ್ಷ ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಯಜ್ಞ ಕುಂಡಕ್ಕೆ ಹಾರಿ ತನ್ನ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ತಾನೇ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ತನ್ನ ಇನ್ನೊಂದು ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ, ಅವಳು ಪಾರ್ವತಿ – ಹೇಮಾವತಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹಿಮಾಲಯದ ಮಗಳಾದಳು ಮತ್ತು ಶಿವನನ್ನು ಮದುವೆಯಾದಳು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿ ಪೂಜೆ ವಿಧಾನ ಅಥವಾ ನವರಾತ್ರಿ ಮೊದಲ ದಿನದ ಪೂಜೆ:
ನವರಾತ್ರಿ ಮಹಾಪರ್ವದ ಮೊದಲ ದಿನದಂದು ತಾಯಿ ಶೈಲಪುತ್ರಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲು, ಬ್ರಹ್ಮ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ಎದ್ದು ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ, ಧ್ಯಾನ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಪೂಜೆಯ ಮನೆಯನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ. ಇದರ ನಂತರ ಒಂದು ಪೀಠವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಗಂಗಾಜಲದಿಂದ ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸಿ. ನಂತರ ಪೀಠದ ಮೇಲೆ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹರಡಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲೆ ತಾಯಿಯ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ. ಇದರ ನಂತರ, ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುವಾಗ, ಉಪವಾಸದ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ ಹೂವುಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿ. ಇದರ ನಂತರ, ಅಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸಿಂಧೂರವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿ. ನೀವು ಶೈಲಪುತ್ರಿಗೆ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ತುಪ್ಪದಿಂದ ಮಾಡಿದ ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಡಿ. ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ತುಪ್ಪದ ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚಿ ತಾಯಿಗೆ ಆರತಿಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಆಶೀರ್ವಾದ ನೀಡುವಂತೆ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿ.
ಶೈಲಪುತ್ರಿ ಪೂಜೆಯ ಮಹತ್ವ:
ಚಂದ್ರನು – ಎಲ್ಲಾ ಅದೃಷ್ಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವವನು, ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯಿಂದ ಆಳಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಚಂದ್ರನ ಯಾವುದೇ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಅವಳ ಆರಾಧನೆಯಿಂದ ದೂರಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶೈಲಪುತ್ರಿಯು ಐಹಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಸಾರವಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳ ವಾಸಸ್ಥಾನ ಮೂಲಾಧಾರ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನಲ್ಲೂ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿ ಸುಪ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಘಟಸ್ಥಾಪನೆಯ ನಂತರ ಪ್ರತಿಪಾದ ತಿಥಿಯಲ್ಲಿ ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಯ ಮಂತ್ರ:
”ವಂದೇ ವಾಚ್ಛಿತ ಲಾಭಾಯ ಚಂದ್ರ ಅರ್ಧಕೃತ ಶೇಖರಂ|
ವೃಷಾರೂಢ ಶೂಲಧರಂ ಶೈಲಪುತ್ರಿಂ ಯಶಸ್ವಿನೀಂ||” ಅಥವಾ
”ಓಂ ಏಂ ಹ್ರೀಂ ಕ್ಲೀಂ ಶೈಲಪುತ್ರಯೈ ನಮಃ” ಎನ್ನುವ ಈ ಮಂತ್ರವನ್ನು 108 ಬಾರಿ ಪಠಿಸಿ. ಅಥವಾ
”ಯಾ ದೇವಿ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಮಾ ಶೈಲಪುತ್ರಿ ರೂಪೇಣ ಸಂಸ್ಥಿತಾ
ನಮಸ್ತಸ್ಯೈ ನಮಸ್ತಸ್ಯೈ ನಮಸ್ತಸ್ಯೈ ನಮೋ ನಮಃ”
ಶೈಲಪುತ್ರಿ ದೇವಿಗೆ ಭೋಗ:
ನೀವು ಹಸುವಿನ ಹಾಲಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಪಾಯಸ (ಪುಡಿಂಗ್) ಅನ್ನು ಭೋಗವಾಗಿ ನೀಡಬಹುದು. ನಂತರ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿಯನ್ನು, ಬಾಳೆಹಣ್ಣು, ವಿಳ್ಯದೆಲೆ ಮತ್ತು ಅಡಿಕೆ, ಅರಿಶಿನ ಮತ್ತು ಕುಂಕುಮವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿ. ಶೈಲಪುತ್ರಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ಭೋಗವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವಾಗ ಆಕೆಯ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ.